Auteur en personage
Auteur en personage
Wat er na de verschijning precies met een boek en zijn auteur gebeurt, heeft me vanaf mijn eerste roman in het Nederlands, nu acht jaar geleden, geboeid. Ik heb het niet over recensies, maar over de relatie met je personages nadat je die als schrijver aan de wereld hebt gegeven. Je denkt dat je missie is volbracht wanneer het boek bij de drukker ligt. Dat je niets meer kunt veranderen. En zo is het ook. Vanaf dat moment ligt de macht bij de personages zelf. Ik sta altijd versteld van de magie die met schrijven gepaard gaat. Tijdens optredens spreek je over de totstandkoming van het boek, over je personages. Precies de personages uit het boek. Toch hebben ze nog een dimensie, door de omstandigheden waarin je over hen praat, door de vragen uit het publiek. De kracht van je personages heb je nooit in de hand, die kun je niet controleren.
Toen ik in het Roemeense bos op mijn knieën naar een (neppe) Picasso aan het graven was, begreep ik dat ik mijn eigen personage aan het worden was: Tascha, die in het boek dat ik een paar jaar eerder had geschreven, hetzelfde deed. Sinds februari treed ik op met Al mijn vaders, een boek over misbruik en de kracht van literatuur. Ik heb zware maatregelen genomen om niet met mijn personage geïdentificeerd te worden en daarom heet zij Myra met een y. Ik ben meer dan zij, ik ben degene die deze column schrijft, zoveel maanden na de doop van het boek, en als deze column klaar is, ga ik theezetten. Vanavond eten we wat onze dochter kookt en morgen is een nieuwe dag, waarop ik meer afspraken heb dan ik zou willen. En toch is het effect van mijn personage op mij vergelijkbaar met de vele aardbevingen, kleine en minder kleine, die ik in mijn geboorteland heb meegemaakt: je weet dat er iets aan de hand is! Wat ik wil zeggen: af en toe verander ik op het podium waar ik over mijn boek spreek, van de Mira die straks thee gaat zetten en mooi over Dante kan vertellen, in de Myra van negen of achttien of in de Myra die een paar jaar geleden een leidinggevende had die haar ’s nachts ongewenste mailtjes stuurde en haar leven maakte tot een hel waarin zij in het boek nog steeds zit, als er niets ernstigers met haar is gebeurd.
En zo kwam ik op het idee om deze kwetsbaarheid op het podium te gebruiken om iets duidelijk te maken. Wat precies? Dat zie je zondag tijdens het UIT Festival Den Haag op het Lange Voorhout. Om kwart voor vijf klim ik het podium op. Mijn tegenspeler zal Bob Schwarze zijn.
Den Haag Centraal, 5 september 2019