De kleine zzp’er
‘Als we ooit de loterij winnen, betalen we een verhuisbedrijf om onze spullen te verhuizen naar een villa langs het water, terwijl wij met vakantie zijn,’ zeg ik tegen mijn man, die weet hoe het voelt om in je eentje een heel huis te verhuizen.
Mijn man is zo iemand die bij de beste grappen alleen glimlacht. ‘Da’s goed,’ glimlacht hij.
We zijn allebei zzp’er, maar we zijn blij dat we gezond zijn. We hebben ons eigen kot, op z’n Belgisch gezegd. Om me heen hoor ik vrienden over andere vrienden zeggen: ‘Door corona heeft hij nu geen inkomen. Heeft hij een compensatie aangevraagd?’ Wie komt daarvoor in aanmerking en wie niet? Degenen die voor de coronacrisis van bijvoorbeeld lezingen en optredens leefden, kunnen nu geen kant op. Hoe zal het straks zijn? Hoeveel betalend publiek zul je dan nog hebben? Ik heb het nu niet over instellingen, maar over zzp’ers zoals ikzelf en veel van mijn vrienden. Toen ik vroeger in vaste dienst was, verwonderde ik me vaak over collega’s die de helft van de tijd zaten te niksen, omdat er geen leidinggevende was, omdat de stoel pijn deed of omdat de man een minnares had in de stad en zijn (werk)week voor haar was en het weekend voor zijn echtgenote. Op z’n Roemeens: ‘Het klokje tikt, het loontje loopt, heerlijk werken zo!’
O, o, Den Haag!
Ik heb het hier dus over de kleine zzp’er die zich suf werkt, omdat niemand hem aan het eind van de maand een salaris geeft. De zzp’er hoeft geen wekker te zetten, hij wordt vanzelf wakker, wetend dat hij moet presteren, anders kan hij niet zorgen dat er brood op de plank komt.
De zzp’er leeft ook in normale tijden van weinig geld, maar zijn werk maakt hem meestal wel gelukkig, in tegenstelling tot velen die voor een salaris in loondienst blijven, ondanks vreselijke leidinggevenden of collega’s. Geen oordeel, ik heb het zelf ook gedaan. U moet uit mijn column niet begrijpen dat ik denk dat er geen hardwerkende mensen in dienstverband zijn die hun salaris eerlijk verdienen en goede collega’s of leidinggevenden hebben. Meestal schrijven we over wat we het beste kennen.
Sommigen, vooral heel rijken, zullen door corona alleen maar rijker worden. Ik denk aan de oprichter van Amazon of Elon Musk van Tesla, hun rijkdom is sinds het begin van de pandemie gestegen met tien procent, las ik. Anderen komen deze tijd wel door dankzij hun eerlijk of met tandengeknars verdiende salaris. Een derde groep, met daarin de kleine zzp’er, hoopt vooral te overleven. Soms droomt hij dat hij de loterij wint, maar meestal ligt hij ’s nachts met open ogen mogelijkheden te bedenken om te zorgen voor brood op de plank.
Den Haag Centraal, 30 april 2020