Kippenvel
Kippenvel
Wat voel je op het moment dat je iemand onder de tram duwt? Of als je, zoals de advocaat zegt, niet duwt maar alleen ‘de hand en vinger van het slachtoffer wegslaat’, met dodelijke gevolgen? Is zoiets een beslissing van het moment? Een impuls? Is het peil van je menselijkheid om onverklaarbare redenen ineens tot onder het nulpunt gezakt? Of ben je simpelweg een onmens gekleed in de strakke huid van een vijftienjarige jongen die nog geen kompas in het leven heeft?
En is dit een losstaand geval of hebben we te maken met een kwetsbaar segment van de bevolking dat zomaar het slachtoffer kan worden van een wreed kind van vijftien? Je kunt eigenlijk niet meer spreken van geïsoleerde gevallen. Immers, ze stapelen zich op. Mensen over wie niemand zich ontfermt. Hun herkomstland niet, hun adoptieland niet. Migranten, de dupe van decennialange sociale en economische onzekerheid in eigen land, aangespoeld in het Westen.
Ik lees dat de ambassadeur van Polen kippenvel kreeg van de tragedie. Kippenvel. Sommigen krijgen kippenvel als ze tijdens het eten op hun vork bijten, anderen van douchen met koud water.
Kippenvel. Toch een menselijke reactie. Maar ik vrees dat hij vaak kippenvel krijgt en zal krijgen, want het wemelt van de ongelukken met Polen. Hoeveel kippenvel kreeg hij toen er twee dode Polen werden gevonden op een bootje, niet eens zo lang geleden? Reacties die tonen dat je mens bent, zijn welkom. Maar moet de ambassadeur niet beginnen met het tellen van de doden? Twee op de boot, één op een zolder, één in een park, Polen in Den Haag beginnen te lijken op de tien kleine negertjes in ‘En toen waren er nog maar…’. De Pool is de nieuwe neger. Of krijgt de ambassadeur ook van metaforen kippenvel?
Het beschermen van de migrant begint in het land van meneer de ambassadeur zelf en gaat verder tot in het land van adoptie. Dit is geen verkeersongeluk. Geweld tegen de migrant, tegen de kwetsbaarste, is geen losstaand fenomeen dat je kippenvel bezorgt, maar een verschijnsel dat moet worden aangepakt.
Wat voel je op het moment dat je iemand onder de tram duwt of ‘alleen de hand wegslaat’ met dodelijke gevolgen?
Een seconde lang stel ik me voor dat de arme Pool zich had omgedraaid en naar de jongen had geschreeuwd: ‘Waarom duw je mij?’ Dat hij van de tramrails zou opstaan en schreeuwen naar ons allemaal: ‘Hoe durven jullie? Hoe?’
Ja, ik zie het hem doen, en anderen zoals hij. En ik krijg er kippenvel van.
Den Haag Centraal, 28 oktober 2021