Stroomloos

De te voorziene toekomst is herkenbaar. Niet alleen voor mij, maar voor veel buitenlanders uit moeilijke landen, denk ik. Ik denk dat we ons in de toekomst steeds meer thuis zullen voelen in Nederland.
En nee, dat heeft niets te maken met het welzijn van Wilders, Baudet of de net gerecycleerde Rita Verdonk, het heeft te maken met de stroomvoorziening in de toekomst. Met de luxe die geboren Nederlanders gewend zijn. Koelkast, vriezer, vaatwasser, wasmachine, droger 1, droger 2, blender 1, blender 100, apparaten en volle stopcontacten. Eén auto per gezinslid, vliegen voor de skivakantie, vliegen omdat de Nederlander vliegend is geboren, als vliegende Hollander, alleseter, allesuitprobeerder. En bij dat alles staan er ook 100.000 lampen aan, voor ‘de sfeer’.
Na de val van de Muur was er in mijn moeilijke geboorteland een reclame op tv met de slogan ‘De toekomst klinkt goed’. Ik moest eraan denken toen ik las dat er steeds meer kolen- en gascentrales uitgeschakeld worden. Na het lezen heb ik meteen een doos kaarsen besteld. Er was niet genoeg eten in het Roemenië waar ik ben opgegroeid, maar kaarsen kon je wel vinden, verschillende soorten zelfs: voor de levenden en voor de doden. We gebruikten eerst die voor de levenden. Als de elektriciteit onder het Ceaușescu-regime na zeven uur ’s avonds werd afgesneden, had je de kaars al klaarstaan van de voorgaande avond. Er werd gezellig gegeten bij kaarslicht, er werden kinderen gemaakt et cetera. En pas als die kaarsen op waren, gebruikten we de kaarsen voor de doden; geen dode mocht doodgaan zonder een lichtje bij zijn hoofd. Voor de sfeer. Of noem het: Oost-Europees magisch realisme. In tegenstelling tot wat ik Nederlands magisch realisme noem: de hysterie met zonnepanelen in een land met heel weinig zon. We rekenen op orkanen en tornado’s, om tenminste de helft van die 100.000 lampen aan te kunnen doen. Voor de sfeer.
Zo kom ik in dit leven toch op een punt dat ik kan zeggen dat het communisme niet alleen trauma’s heeft veroorzaakt. Nee, het heeft me ook gegeven wat we in het Westen ‘tools for the future’ noemen.
Leven met een kaars, minder eten, minder of eigenlijk helemaal niet vliegen, geen vakantie in het buitenland. Ik sluit niet uit dat onze dictator een soort gemene futuroloog was die ons voorbereidde op een leven waarin we niet allemaal tegelijk stroom kunnen gebruiken. In huizen met generatoren en thuisaccu’s, voor wie het zich permitteert, zoals ik drie jaar geleden in Stellenbosch zag. Ik weet niet of ik me een thuisaccu zou kunnen veroorloven, maar ik ben al heel mijn leven klaar voor de toekomst. Die vreselijk klinkt.

Den Haag Centraal, 20 januari 2022

Lieve mannen

Het nieuwe jaar is in ons progressieve land begonnen met twee moorden op twee vrouwen. In de kranten staat dat de politie onderzoek moet doen, op de sociale media zie je reacties van mensen die een executiepeloton missen en foto’s van die afschuwelijke koets die het gedode 14-jarige meisje naar de begraafplaats rijdt, als een Sneeuwwitje, niet gekust door een man maar door een moordenaar. En that’s it. Op naar de volgende moord op een vrouw.
Nee! Hier moet over worden gepraat, gedebatteerd! Tot er iets verandert. Reacties op Facebook veranderen geen wetten. We doen alsof het meisje aan het virus is overleden. Meer dan dat, je leest in de krant dat de verdachte ‘zo’n normale, lieve man leek’. Hou toch op! ‘Lieve’ mannen hebben een fysieke kracht die een vrouw niet heeft; als hij die kracht tegen je gebruikt, kan hotel Van der Valk 112 bellen vanwege een dode (trans) vrouw in de kamer die eerder ruzie met haar man had, een reus van een man. Dit is de maatschappij waarin vrouwen doodgaan door de schuld van mannen en wij de politie onderzoek laten doen. En daarna gaat het leven verder. Weer een dode, weer een verkrachting, weer MeToo’tjes.
Twee gedode vrouwen in drie dagen, rond onze huizen. Ik fiets elke week langs dat hotel waar de tweede vrouw werd gedood en tijdens een van de recente versoepelingen heb ik er geluncht. Een man die haar mond voor altijd snoerde. En dan een meisje van veertien, slachtoffer van ontucht en vervolgens gedood door een anders ‘lieve man’. Kom op! Vrezen jullie niet voor jezelf, voor jullie dochters, nichtjes, voor je geliefde? We zijn een primitieve, rauwe maatschappij waarin geweld tegen vrouwen domineert. Vrouwen zonder wie deze wereld niet eens zou bestaan. Vogels verkrachten hun partners niet. Het zijn meestal de mannetjes die de paringsdans doen. Zij weten wat de vrouw waard is. Als de man geluk heeft, ontmoet hij een vrouw die hem inzicht geeft, hem steunt en liefheeft. We zijn een slecht geschapen maatschappij. Wij vrouwen zouden als kleine meisjes niet met poppen moeten spelen, maar moeten leren vechten. Om terug te kunnen slaan, te vechten tegen diegenen die kunnen verkrachten en doden, die meer fysieke kracht hebben dan wij.
Wanneer krijgen we een maatschappij die meisjes traint voor het harde leven? Het leven waarin je klappen krijgt, wordt verkracht en in plaats van een paringsdans een MeToo-aanval krijgt? Met een ‘laat me even met rust’ kom je niet verder. Misschien komen vrouwen van Venus, maar veel mannen komen uit een onderwerelds primitief universum waarin verkrachten, aanranden, slaan, MeToo’en de regel is. Wie van gelijke rechten spreekt, is naïef, de vrouw moet de aanval van de man overleven.

Den Haag Centraal, 13 januari 2022

Docenten

Ik wens mezelf een jaar vol studie en kennisverbreding toe. Ik wens mezelf weken achtereen waarin ik alleen even voor boodschappen ga en dan snel terug naar de studie, naar het lezen en leggen van verbanden. Naar het op ideeën komen. Ik wens mezelf ontmoetingen toe met mensen in wier mind en hart het licht aan staat. Ik wens mezelf de belangrijkste boeken op mijn pad dit jaar. Ik wens me toe dat mijn innerlijke oog net zo openstaat als mijn buitenogen. Ik wens mezelf ontdekkingen in boeken die mijn hersenen in vlam zetten en mijn hart harder doen kloppen. Ik wens mezelf ontmoetingen toe met mensen die een mooie taal spreken, die inspireert en sust als een kinderliedje. Ik wens mezelf tijd en rust om de trappen naar mijn ziel te bewandelen.
En ik wens iedereen goede docenten. Want je hoeft niet op school te zitten om te leren, te begrijpen, beter te willen worden. Om te snappen wie je was en wie je wilt worden. Wie je in het verleden hebt gekwetst en wie je wilt sussen. Ik wens iedereen de docent en de les die hij nodig heeft. Niet hard, maar mild. Wel helder.
Ik wens iedereen de boeken, de muziek, de podcasts en de voorstellingen die hij nodig heeft. De wegen die leiden naar zijn ziel, de armen die het beste omarmen, het oor dat luistert, het hart dat vangt.
Ik wens iedereen goede docenten die de juiste zin zeggen op het moment dat je die nodig hebt, het juiste citaat dat een lichtje doet branden in je hoofd en je naar een groter licht brengt, docenten die geduld en passie hebben. Passie om door te geven wat je ziel en brein bezielt, geduld voor de ander.
Ik wens iedereen het pad naar zichzelf en zijn ‘needs’. Ik wens iedereen veel wandelingen in het bos en veel aandacht voor de seizoenen. Er is geen betere docent dan de natuur, geen betere les, geen grotere overgave.
Ik wens iedereen liefde en het eurekagevoel, heldere dagen, minder wanhoop. En liefde, een zee van liefde.
Ik wens mezelf een goed geheugen, een doelgerichte weg, openbaringen en goede docenten. Dat ik meer liefheb dan ik vermijd, dat ik nieuwsgierig blijf en meer geef.
Dat ik dagelijks als een vos in zijn hol mag zitten in mijn werkkamer, gekruld om een boek, dat ik meer boeken heb die ik met een potlood lees dan de boeken die ik niet uitlees. Dat ik geniet van de zon en het licht, dat ik bloemen mag verpotten en water geven, dat ik zachter en niet harder word. Dat ik lezers heb die ik mag bedanken dat ze me lezen.
De beste wensen allemaal!

Den Haag Centraal, 6 januari 2022