Mugabe
De Zimbabwaanse oud-president Robert Mugabe is overleden. Laten we gelijk benoemen dat hij een dictator was. En op dictators heb ik het niet zo. Oud-minister Jan Pronk zegt in het AD dat hij voor de vroegere vrijheidsstrijder Robert Mugabe respect heeft, maar voor de persoon Mugabe en de latere dictator van Zimbabwe bepaald niet. Pronk maakte Mugabe zelf meermalen mee in de verschillende functies die hij in zijn politieke carrière heeft bekleed. Hij weet bijvoorbeeld dat Mugabe Nelson Mandela eens liet wachten toen hij door Mandela was uitgenodigd (een hoofdzonde in de ogen van een carrièrediplomaat als Pronk) en dat Mugabe het Westen wantrouwde.
Voor degenen die het niet weten, vermeld ik dat ik zelf uit een Europees land kom, maar dat mijn geboorteland het Westen ook nu en dan wantrouwt, ondanks de lobby en de subsidies van de EU. En ik – bijna met beide voeten op westerse grond staand en van de Westerse ‘droom’ genietend – begrijp niet alleen mijn geboorteland, maar ook Mugabe. Niet dat ik er zelf ook zo over denk, maar begrijpen doe ik het wel. Ik begrijp ook waarom Afrikaanse landen het Westen wantrouwen en waarom Orbán en Erdogan de Westerse hypocrisie verafschuwen. Niet dat ik het met hen eens ben, vooral niet met de laatste twee, maar ik begrijp ze wel. Het is toch opvallend dat wij eeuwen nodig hebben om een westerse leider (de Belgische koning Leopold) die de dood van miljoenen Congolezen op zijn geweten heeft een crimineel te noemen, terwijl we een Afrikaanse strijder die zich ontpopte als dictator onmiddellijk aan de schandpaal nagelen?
Hetzelfde AD citeert in een ander artikel een Nederlander die in Zimbabwe woont en meent dat de Zimbabwaanse media nogal stil zijn over de dood van strijder-dictator Mugabe. Een echte Zimbabwaan was kennelijk niet te vinden, ze zijn allemaal op. Zíjn mening zou ik willen horen en niet weer die van ‘Onze man in Teheran’, of Harare. Of die van oud-minister Jan Pronk, die mij herinnerde aan de Afrikaanse uitdrukking ‘de Kaap is weer Hollands’, wat zoveel betekent als ‘alles is weer normaal’.
Ik geloof nog steeds dat de wereld groot en gevarieerd is. Dat we niet allemaal pannenkoeken eten en dat juist dát het mooiste is aan de wereld. Van onze manier van kijken – noem die Europees, westers, Hollands of gewoon oppervlakkig – word ik soms moe. En dan krijg ik zo’n behoefte om op alle afspraken minstens een uur te laat te komen.
Den Haag Centraal, 12 september 2019