Schoonmoeder
Het nieuwe jaar begon met een telefoontje van een vriendin. De beste wensen. In mijn moedertaal, zij is ook Roemeense. Maar al snel ging het gesprek over haar schoonmoeder en het eindigde in een heuse huilbui. Mijn eerste impuls was om te lachen, maar nog afgezien van het feit dat je niet lacht als een vriendin huilt, zag ik ook het grotere plaatje. Ik begreep dat het dieper zat. Wat? Hoe moet ik het zeggen? Misschien hoe ze het vertelde. Enfin, mijn Roemeense vriendin staat dus niet op de verjaardagskalender van haar Nederlandse schoonmoeder, die in de kleine wc hangt. Wie er hangt? ‘De kalender. Schoonmoeder leeft en is zo vrolijk als ze kan,’ zei mijn vriendin.
Staat ze niet op de kalender?! Lacht u nu ook? Ik snap het. Maar bekijk het eens zoals mijn vriendin: twintig jaar getrouwd, drie kinderen en in tegenstelling tot mij vermijdt zij geen familiefeesten en denkt ze nog steeds dat iedereen van haar Nederlandse familie het waardeert als ze drie dagen in de keuken staat om lekkernijen voor hen te bereiden.
‘Hun maag waardeert het, maar zij hebben het niet zo met woorden.’
Zo verdedigt zij hen.
Want dat is het, mijn vriendin is veel netter dan ik en geeft iedereen honderd kansen, hoewel ze diep vanbinnen ook weet hoe het zit. Want het zit zo: iedereen staat op die stomme wc-kalender, van verre tantes en neefjes tot verre Roemeense kennissen die haar schoonouders hebben overgehouden aan hun reizen door Roemenië. Haar eigen kinderen staan op de kalender, haar man ook, alleen zij niet.
‘En dat na twintig jaar! Ik check het tweemaal per jaar, met de verjaardagen.’
‘Misschien was jouw datum bezet,’ zei ik, uit liefde voor mijn vriendin. ‘Het vakje is nog leeg,’ barstte ze weer in tranen uit. En toen kwam de hamvraag: ‘Ben ik niet ingeburgerd genoeg?’
Ik ken niemand die meer ingeburgerd is dan zij, na twintig jaar in Nederland. Ik probeer haar te sussen, nadat ik het beeld van een hangende schoonmoeder uit mijn hoofd heb gebannen. ‘Inburgering heeft niets met liefde te maken, niet eens met goedkeuring. Wees blij dat je nog steeds jezelf bent, na twintig jaar hier. En neem de volgende keer (als je zo masochistisch bent om nog een keer te gaan) een rode marker mee en schrijf je verjaardag op de witte muur, naast de kalender!’
Ik bracht haar aan het lachen en wilde verder gaan en zeggen wat ik echt dacht, wat ze daarna met de marker zou moeten doen. Maar het is Nieuwjaar en een van mijn goede voornemens is om minder te schelden, in welke taal dan ook. De beste wensen iedereen!
Den Haag Centraal, 7 januari 2021