Mores
Mores
Een beetje lucht in een verstikkend milieu. Dat is wat het gesprek over de zaak-Juliaan A. met Margreet de Boer (advocaat slachtoffers seksueel geweld), Jane Huldman (projectleider Stroom), Carola Houtekamer (onderzoeksjournalist NRC), Lucette ter Borg (journalist NRC) en Freek Walther (vertrouwenspersoon Mores.online) vorige week was. Het door Nest en Zaal 3 georganiseerde debat handelde over de beslissing van NRC om de volledige naam van de kunstenaar te noemen, maar vooral over hoe het heeft kunnen gebeuren dat hij jarenlang ongestoord vrouwen aanrandde. Wat goed dat men is geschrokken na de onthullingen in NRC! En wat goed dat specialisten aan het woord komen! Alleen jammer dat zo’n gesprek niet op primetime op tv kon!
Het was Lucette ter Borg die formuleerde wat voor mij de conclusie van het gesprek was: ‘Ik ken de kunstwereld niet, maar zeggen jullie niet tegen elkaar dat dat níét normaal is?’ Graag had ik gewild dat het geen retorische vraag was en dat je iemand had kunnen aanwijzen om antwoord te geven. Zelf had ik dan, vanuit mijn fauteuil thuis, waar ik de livestream volgde, die mevrouw van Stroom antwoord laten geven: ‘Vertelt u nu eens, mevrouw,’ zou ik haar hebben gevraagd, en ik zou mijn teleurstelling niet hebben laten meeklinken, ‘hoe het mogelijk is dat jullie van A.’s gedrag op de hoogte waren en toch niets deden?’
Ik moet toegeven dat de mevrouw van Stroom het goed deed. Flauw, bedoel ik. Eigenlijk precies zoals ik had verwacht, naar mijn gevoel heel Nederlands: door de schuld die je draagt diffuus te maken, te veranderen in iets wat bijna positief klinkt. Want wat zei deze mevrouw? ‘We hebben ontdekt dat er een bedrijfscultuur moet worden gecreëerd waarin je zulke dingen moet bespreken.’ Natuurlijk was er niemand die op dat moment opmerkte dat ze dat hadden moeten ontdekken op het moment dat ze de brieven van de slachtoffers ontvingen, en niet toen na het losbarsten van de zaak hun verantwoordelijkheid ter sprake kwam! Dat die overgestapte directeur niet de moed had om ten minste hetzelfde te komen zeggen: We moeten zus en zo! Het is duidelijk dat we veel moeten. Het feit dat zij die dit nu rondschreeuwen degenen zijn die op de hoogte waren en niets deden (omdat er geen protocol voor was!), is maar een detail. Stroom (en niet alleen Stroom) blijkt stroom nodig te hebben. Was moraal maar iets waarbij we verbonden werden, zoals je bij stroom verbonden wordt!
Veel interessante zaken werden er in het debat gezegd. Bijvoorbeeld dat er een meldpunt voor zulke zaken bestaat: Mores.online. Maar vooral de verbijstering van de NRC-journaliste is me bijgebleven: waarom leert de kunstsector niet van de sportsector? Hoe vooruitstrevend zijn we eigenlijk?
Den Haag Centraal, 3 december 2020