Hypotheekadvies
De beste les over hoe de Nederlandse maatschappij in elkaar zit, krijg je soms van een hypotheekadviseur. Het is nooit een slecht idee om er een te bezoeken. Ik denk dat hij of zij je op basis van je eigen hoop en vermogen zal vertellen dat de toekomst goed zal zijn. Onze hypotheekadviseur zeker! En die kent ons beter dan de huisarts, de priester en de schoonouders bij elkaar.
De adviseur neemt de tijd en informeert min of meer wat je droom is. Je vertelt hem eerlijk hoe je het zou willen. En hij zegt niet ‘nee, dat gaat jullie niet lukken’. Nee, hij gaat rekenen. Onze adviseur rekent snel en de informatie over ons noteert hij met oranje inkt, die me fascineert. Hij geeft ons hoop. Hoe laag zou de rente zijn? Voor hoeveel jaar vastzetten? Hij glimlacht: “Jullie kennende zie ik jullie over vijf jaar weer hier.” Wij lachen ook, maar meer als een boer met kiespijn. Zelfs wíj hopen op rust en een huis voor de lange termijn.
De adviseur toont ons de verzekeringen die we afsloten bij ons eerste huis in Nederland en die doorliepen bij het derde, vierde en nu vijfde huis. Wat gaat er gebeuren in het geval dat… Of in het andere geval? Wat zou jij willen als… Zou je van dit geld kunnen leven, Mira? Wat gaat er met mij gebeuren als… Of als… Ik kijk naar de hypotheekadviseur. Soms lijkt hij een tarotlegger, een waarzegger, en soms een filosoof van de moraal.
Berekeningen, sommen, vergelijkingen tussen hypotheken, verzekeringen. Rente zus, rente zo. En als die rente nu weer omhooggaat? We weten niet hoe het over twintig jaar zal zijn. “Alles is mogelijk,” zegt de hypotheekadviseur. En ineens heeft hij iets weg van Stephen King. Onze hypothetische, financiële werkelijkheid wordt met de oranje inkt in een register geschreven. De toekomst lijkt weer voor even veiliger, in ieder geval lijken de rampen niet zo rampzalig.
Ik tel, als vrouw en partner, in alle mogelijke situaties die het lot in petto zou kunnen hebben. De mogelijke regelingen willen mijn waardigheid bewaren. Ik hoor hem praten en ik bedenk dat het bijna een les in moraal en filosofie lijkt. Neohumanisme of postmodern humanisme. Moraliteit heeft betrekking op het beschermen van het individu en bij de hypotheekadviseur is zij min of meer te koop.
Voor pragmatische geesten niets om opgewonden over te raken, je betaalt er immers voor, maar voor mij een spiegel van een maatschappij die verre van perfect is, die zichzelf te vaak beter voordoet dan zij in werkelijkheid is, maar die je af en toe toch een warm gevoel geeft. Of zie ik alles nu door een roze bril, omdat we straks een nieuw huis zullen hebben?
Den Haag Centraal, 26 september 2019